SAĞLIKTA ALGI YÖNETİMİ!
Hastalar birçok branşta ve yan dallarda Merkezi Hekim
Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden randevu alamadıkları için kamu sağlık
hizmetine ulaşamamakta, parası olanlar veya borç para bulabilenler ise özel
sağlık kuruluşlarına yönelmek zorunda kalmaktadırlar.
Muayene, ameliyat randevusu alamayan
vatandaşlara ve hastalardan %200 ilave ücret alınması uygulanmasına karşı algı
yönetimi; Özel hastaneler ücretsiz oluyor!
Özel hastane ve sağlık kuruluşuna müracaat eden
hastalardan kanun gereği yasal olarak her türlü tıbbi
işlem için SUT bedellerinin %200’ü ücret alındığı herkesin malumu iken ve
bunun kaldırıldığına ilişkin bir düzenleme yapılmamışken 2 Haziran 2022
tarihinde ATV haber bülteninde yayımlanan haberde özetle “Sosyal Güvenlik Kurumu
özel hastanelerde muayene olmak isteyenler için özel bir düzenlemeye gidiyor.
Yeni sistemde muayene, tahlil ve tedavinin tamamen ücretsiz olması planlanıyor.
SGK, özel hastane devlet hastanesi ayrımını ortadan kaldıracağı ve SGK’nın devrim gibi karar alarak özel hastanelerin ücretsiz olacağı’’
haberi verildi. ATV’yi ve izleyen vatandaşlar da özel hastanelerin ücretsiz
olduğu haberine inanarak hastanelere akın ettiklerinde böyle bir uygulamanın
olmadığının gerçeği ile karşılaştılar.
Önce sosyal güvenlik sistemi ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için birkaç bilinen gerçeği hatırlatalım…
Sosyal güvenlik sistemi sigortalılara ve hak sahiplerine
prime dayalı katkılar üzerinden güvence sağlamaktadır. Sağlık
hizmetlerinden ve diğer haklardan genel sağlık sigortalısı ile bakmakla yükümlü
olduğu kişiler yararlandırılır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu (SSGSS) çerçevesinde sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan
yararlanabilmek için;
1) Genel sağlık sigortalısı ve
bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu
tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim
ödeme gün sayısının olması,
2)Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihte 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması (tecil ve taksitlendirmeleri devam edenler hariç),
3) 4/b (BAĞ-KUR) tabi olanlar sağlık hizmeti
sunucusuna başvurduğu tarihte prim ve prime ilişkin her türlü borcunun
bulunmaması şarttır.
4) Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sağlık hizmetlerini
finanse eden esas kurumdur. Kurum, genel sağlık sigortası (GSS) kapsamında
sigortalılara ve hak sahiplerine sunulan sağlık hizmetlerini kamu-özel ayrımı
yapmaksızın tüm sağlık hizmet sunucularından (kamu-özel-üniversite sağlık
hizmet sunucuları, eczaneler ve optisyenler) protokol ve sözleşmeler yoluyla
satın almakta; GSS fon gelirlerden de sağlık hizmet sunucularına sundukları
hizmet karşılığı olarak ödeme yapmaktadır. Sözleşme yapmayan sağlık hizmeti sunucularından alınan sağlık hizmetlerinin
bedelleri ise acil sağlık hizmetleri dışında SGK tarafından
karşılanmamaktadır.
5) 5510 sayılı Kanun’un 68. maddesinde katılım payı ve
ilave ücret alınması hükmü vardır. Sağlık
hizmetlerinden yararlanabilmek için genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü
olduğu kişiler tarafından
a) Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi
b) Vücut dışı protez ve ortezle
c) Ayakta tedavide sağlanan ilaçlar
d) Kurumca belirlenecek hastalık
gruplarına göre yatarak tedavide finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerinde
SGK’na katılım payı ödenir.
5510 sayılı Kanun’un 73.
maddesinde ilave ücret alınması uygulamasında “Kurumla sözleşmeli, vakıf
üniversiteleri ile özel sağlık kurum ve kuruluşlarınca; Kurumca
belirlenen her türlü tıbbi işlem için SUT bedellerinin %200 ilave ücret alınabilir”
denmektedir.
ÖZEL HASTANELER ÜCRETSİZ OLUYOR! YALANLAR
VE GERÇEKLER.
1- Sosyal
Güvenlik Kurumu (SGK) halihazırda 875'i kamu, 135'i üniversite ve 1419'u özel
olmak üzere toplam 2 bin 429 sağlık hizmeti sunucusuyla yaptığı sözleşmelerle
sağlık hizmeti satın almaktadır.
2- Haber
“SGK ile özel sağlık kuruluşları tarafından yapılan kısmi branş/sağlık hizmeti
sözleşmesi’ uygulamasına ilişkindir.
3- Kardiyoloji,
kardiyovasküler cerrahi, tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi, doku organ
nakli, acil ve hiperbarik oksijen tedavisi için 1419 özel sağlık hizmeti
sunucusunun sadece 24'ü kısmi branş/sağlık hizmeti sözleşmesi olan sağlık
hizmet sunucusudur. SGK duyurusundan sonra 18 hastane tam anlaşma
yapmayacaklarını açıklamışlardır.
4- Kısmi
branş/sağlık hizmeti sözleşmesi olan sağlık hizmeti sunucusuna başvuru oranı özel sağlık hizmet sunucularına yapılan başvuruların yalnızca
yüzde 1'ine tekabül etmektedir.
SGK’nın özel sağlık hizmet sunucularına yapılan başvuruların %1'inde vatandaşların yaşadığı cepten ödeme sorununu 15 yıl sonra görmesi önemlidir. Ancak geri kalan %99’unun ilave ücret uygulamasında %200 ve ötesi ücret alınmasını ve kurallara uyulmamasını etkin denetleme yapmayarak görmezden gelmesi ve yasaya aykırı davranan hastaneler hakkında cezai işlem yapmaması söz konusudur.
2- Vatandaşların
sağlık hizmetlerine erişebilmeleri için sadece primlerini düzenli ödemeleri
yeterli değildir. Aynı zamanda SGK’ya katılım payı, özel sağlık kuruluşlarına
ilave ücret, ilaç ve medikal şirketlere ise ilaç ve tıbbi malzeme fark ücreti
ödemek zorundadırlar.
3- 5510
sayılı Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 68. Maddesinde katılım
payı alınması, 73. Maddesinde sağlık hizmetlerinin sağlanma yöntemi ve sağlık
giderlerinin ödenmesi; Kamu idaresi sağlık hizmeti sunucuları dışındaki vakıf
üniversiteleri dahil sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularınca, Kurumca
belirlenen sağlık hizmetleri bedeline ek olarak, genel sağlık sigortalısı ve
bakmakla yükümlü oldukları kişilerden ilave ücret alınması hükmü mevcuttur. İki
katına kadar alınabilecek ilave ücretin tavanını belirlemeye Cumhurbaşkanı
yetkilidir. Bu tavan dahilinde alınabilecek ilave ücret oranları Kurumca belirlenir.
4-
Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık
Uygulama Tebliğinde; 1.8- Katılım payı
alınması, 1.8.5- Katılım payı alınmayacak haller,
sağlık hizmetleri ve kişiler, 1.9.1- İlave ücret alınması,
1.9.2- İlave ücret alınmayacak kişiler, 1.9.3-
İlave ücret alınmayacak sağlık hizmetleri hükümleri vardır.
5- İlave
ücret alınmayacak sağlık hizmetleri:
a) Acil servislerde verilen ve SUT
eki EK-2/B Listesinde yer alan 520.021 kod numaralı “Yeşil alan muayenesi” adı
altında Kuruma fatura edilebilen sağlık hizmetleri hariç olmak üzere, acil
haller nedeniyle sunulan sağlık hizmetleri,
b) Yoğun bakım hizmetleri,
c) Yanık tedavisi hizmetleri,
ç) Kanser tedavisi (radyoterapi,
kemoterapi, radyo izotop tedavileri),
d) Yenidoğana verilen sağlık
hizmetleri,
e) Organ, doku ve kök hücre
nakillerine ilişkin sağlık hizmetleri,
f) Doğumsal anomaliler için yapılan
cerrahi işlemlere yönelik sağlık hizmetleri,
g) Hemodiyaliz tedavileri,
ğ) Kardiyovasküler cerrahi işlemleri.
(İstisnai sağlık hizmetlerinde belirtilen işlemler hariç)
h)
Koklear işitsel implant işlemleri
6- 5510
sayılı Kanunun ilgili maddeleri (md.68-73) ile Sağlık Uygulama Tebliği (SUT)
maddelerinde (1.8-1.9) “Özel hastaneler ücretsizdir’’ hükmü yoktur.
7- Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin hastanelerden ücretsiz yararlanabilmeleri için 5510 sayılı Kanun 68 ve 73. Maddeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde değişiklik yapılması gerekmektedir. Böyle bir değişiklik henüz yapılmamıştır. Ayrıca ilave ücret tavanını belirleyen Cumhurbaşkanı tarafından da bir karar açıklanmamıştır.
SONUÇ OLARAK
Yukarıda belirtiğimiz 5510 sayılı SSGSS Kanunu ve
Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin ilgili madde hükümlerine göre
ATV’de yayımlanan ‘” SGK’dan devrim gibi karar, özel hastaneler ücretsiz oluyor”
haberi gerçeği yansıtmamaktadır.
Bu gerçekdışı ve çarpıtılmış haber vatandaşların
sağlık hizmetine erişmemesi, sağlığın ticarileştirilmesi sonucu vatandaşın
muayene ve tedavi olabilmesi için ödemek zorunda kaldığı katılım payı, ilave
ücret, fark ücreti konusundaki tepkisinin üzerinin örtülmesi için yapılan bir
algı yönetme haberidir.
Oysa genel sağlık sigortası fon gelirleri,
genel sağlık sigortası kapsamında sağlanan sağlık hizmetlerini karşılamak için
yeterli gelmektedir. GSS kapsamında sunulan sağlık hizmetlerinin nitelik ve
niceliğinin artırılması, kamusal sağlık yatırımları yapılması ve kapsamlı
koruyucu ve önleyici sağlık atılımları gerçekleştirilmesi için yeterli kaynak
bulunmaktadır.
Dr. Ergün DEMİR Dr. Güray KILIÇ
Yorumlar
Yorum Gönder