Artık yeter! 15 Milyon 207 Bin 787 emekli ve hak sahibini oyalamaktan vazgeçin.
Milyonlarca emekli ve
hak sahibi asgari ücretin çok altında aylık ve gelir ile yaşamını sürdürmek
zorunda; öte yandan düşük gelir nedeniyle emeklilerin neredeyse yarısı ya
çalışmakta ya da iş aramakta.
Aylardır emekli maaş
ve ikramiyesine artış yapmamak için Sosyal Güvenlik Kurumu bütçesinin
yetersizliği ve mali disiplininin korunmasını öne sürülmekte; Kasım-Aralık ayı
olmadı, yeni yıl başında artış yapacağız diyerek milyonlarca emekli oyalanmaya
çalışılmaktadır.
Oysa SGK 2022 Yılı Sayıştay Denetim Raporuna göre emekli aylıklarını ve
sağlık giderlerini karşılayan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun gelirleri giderlerini
karşılamakta hatta fazla vermektedir.
SGK
neyi gizlemeye çalışıyor?
Sosyal
Güvenlik Kurumu’nun, 2022 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporunda 2022 yılı bütçesi ve gelir –
gider tablosu sonuçlarına göre, 2022 yılı bütçe gideri toplamı
1.032.718.600.200,39 TL’dir. Net bütçe geliri ise 1.042.631.519.177,16
TL’dir. Buna göre, bütçe gelir-gider farkı 9.912.918.976,77 TL’dir.
Sosyal
Güvenlik Kurumunun 2022 tarihli Faaliyet Raporunda ise 2022 yılı gerçekleşen
gelirin 1.000.079 milyon TL, toplam giderin ise 1.039.811 milyon TL olduğu
belirtilmektedir. Buna göre gelir- gider dengesinin ise – 39.732 milyon
olarak gerçekleştiği yani 2022 yılında kurumun 39,7 milyar TL açık verdiği
belirtilmektedir.
Kurumun faaliyet
raporundaki 2022 yılı gelir-gider tablosu ile Sayıştay’ın 2022 yılı denetim
raporundaki gelir-gider tablosu çok farklı olup, Faaliyet raporuna göre 2022
yılında Kurum – 39,7 milyar TL açık vermiş gözükürken Sayıştay raporuna göre
9,9 milyar TL fazlalık verdiği görülmektedir. Bu durum Türkiye’nin en yüksek
bütçeli kurumunu mali rapor ve tablolarının doğru ve güvenilir olmadığını
gösterir ki daha önceki yıllarda bu durum Sayıştay raporlarında yer almıştır.
Sosyal güvenlik
sistemi sigortalılara ve hak sahiplerine prime dayalı katkılar üzerinden
güvence sağlamaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu, uzun ve kısa vadeli sigorta
kollarına tabi olanlar ile genel sağlık sigortası kapsamındaki kişilerden prim
oranları karşılığında elde ettiği gelirler ve bunun 4 te 1’i oranındaki devlet
katkısından oluşan bütçeden emekli aylıkları (malullük, yaşlılık ve ölüm
aylıkları) ile genel sağlık sigortalısı ve hak sahiplerine sağlanan sağlık
hizmetlerinin giderlerini karşılamaktadır
Emekliler insanca bir yaşam istemektedirler
Metropol kentlerde ev kiralarının minimum10-15 bin TL olduğu, işsizlik,
pahalılık ve ekonomik belirsizliğin zirve yaptığı bugünlerde temel
ihtiyaçlarını karşılayamayan ve hayatını sürdürmekte güçlük çeken milyonlarca
emekli elektrik, su, doğalgaz faturalarını ödeyemez, ocağında aş kaynayamaz
durumdadır. Gıda ihtiyaçlarını akşam pazarda çıkma gıdalarla veya tane ile
satın alarak karşılamaya çalışmaktadır. Pek çoğu hâlihazırda borç yükü altında
kalmakta, yaşamlarını çok zor şartlarda sürdürmektedirler.
Yıllarca ülkeye hizmet eden, sosyal sigorta ve sağlık primlerini düzenli
olarak ödeyen, aldıkları maaşla zaten zor geçinen emeklilerin maaşı ve yılda 2
kez verilen ikramiye için yapılacak düzenlemeyi geciktirmeden hayata geçiriniz.
Artık Kurum’un mali disiplinini ve bütçe açığını öne sürmemek gerekmektedir. Kurumun Sayıştay'a verdiği mali tablolarda gelirleri emekli aylıklarını ve sağlık
giderlerini karşıladığı ve 9.9 Milyar TL fazla verdiği görülmektedir.
SONUÇ OLARAK
Sosyal Güvenlik
Kurumunun 2022 yılı gelirleri merkezi yönetim bütçesinin 2/3’ü kadar
olup Kurum bütçe gelirleri merkezi yönetim bütçesine dahil olmayan ve mali
büyüklüğü bakımından en yüksek bütçeli kamu kurumlarından biridir.
Kurumun faaliyet
raporundaki 2022 yılı gelir-gider tablosu ile Sayıştay’ın 2022 yılı denetim
raporundaki gelir-gider tablosunun neden birbirinden çok farklı olduğunu, mali
rapor ve tablolarının hangisinin doğru olduğu konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ile Kurum
Başkanını gerçekleri açıklamaya davet ediyoruz.
Ayrıca tüm yıllar
SGK faaliyet raporlarında yayımlanan bütçe gelirlerinin ve bütçe giderlerinin
ekonomik sınıflandırma verileri, 2020 yılı ve sonraki yıllar da faaliyet raporlarında
yayımlanmamıştır. Böylece Kurumun gelirlerinin miktar olarak nerelerden
geldiği, harcamaların nerelere ve ne miktarda yapıldığı bilinmemekte ve
gizlenmektedir.
Emekli, dul ve yetimlerin talepleri nelerdir?
- Emekli maaşlarının
ve bayram ikramiyelerinin miktarının artırılması,
- Emekli
aylıklarındaki yapılan artıştan faydalanamayan 4 milyon 153 bin dul ve yetimin
aylıklarında da artış yapılmasını,
- Emeklilerin sağlık
hizmetlerinde ödedikleri muayene, tıbbi malzeme ve reçete katılım payı
alınmasına son verilmesini,
- Emekli aylıklarının
artışında sadece enflasyonun değil, büyümeden kaynaklı refah payının da hesaba
katılmasını,
- Sigortalının
çalıştığı süre arttıkça aylık bağlama oranın da arttığı ve daha uzun süre
çalışanın daha fazla emekli aylığı almasını sağlayan bir sistem talep
etmektedirler.
Sorun kaynak değil tercihtir.
Bütçedeki kaynakların nasıl kullanılacağı bir siyasi tercihtir. Yoksuldan,
emekliden, dul ve yetimlerden yana kullanılmasından yana olan tercihten imtina
edilmektedir. Milyonlarca emekli ve hak sahibi, asgari ücretin çok altında bir
gelir ile yaşamını sürdürmek zorunda kalmakta, ekmek ve akşam pazarı
kuyruklarında yoksulluğu iliklerine kadar hissetmektedir.
İşverenlere bugün 18 farklı prim, teşvik, destek ve indirim
uygulanmaktadır. 2022 yılında ödenen toplam teşvik tutarı yaklaşık 109
milyar TL’dir. İşverenlere geldiğinde kaynak sormayanlar, emekliye,
hak sahibi dul ve yetimlere gelince
kaynak sormaktadırlar.
Yaşamlarının büyük kısmında çalışan, emek harcayan insanların
yaşlılıklarında insanca bir emeklilik yaşamaları haklarıdır. Ancak ülkemizde
hem emekli olmak hem de emeklilerin insanca bir yaşam sürmesi giderek
zorlaşmaktadır. Bu zorluğu gidermenin bir yolu da emekli aylıkları ile
ikramiyelerinin artırılmasıdır. Sayıştay denetim raporu emeklilerin durumunun
düzeltilmesi için yeterli kaynağın mevcut olduğunu göstermektedir.
Dr. Ergün DEMİR Dr. Güray
KILIÇ
Kaynak;
-
2022 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Faaliyet Raporu. Mali
Bilgiler Tablo-18. 2022 Yılı Bütçe Gerçekleşme.
- file:///C:/Users/HP/Downloads/63c0742f-0cf1-4a14-a630-4d730c19c97d%20(22).pdf
-
Sosyal Güvenlik Kurumu 2022 Yılı Sayıştay Düzenlilik
Denetim Raporu. Mali Yapı-Tablo.2-3. Ekonomik Sınıflandırmaya Göre 2022 Yılı
Bütçelenen ve Gerçekleşen Gelir- Gider. S.5-6.
- https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/peYMqlvYd9-sosyal-guvenlik-kurumu
- 2023 Haziran Sigortalı İstatistikleri. Tablo-3. Pasif (Aylık ve Gelir alanlar.) Sigortalılar.
- https://www.sgk.gov.tr/Istatistik/Aylik/42919466-593f-4600-937d-1f95c9e252e6
- 2022 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Faaliyet Raporu. Tablo 23. Teşvik ve Destekler ile Ödenen Tutarlar.S-66.
-
file:///C:/Users/HP/Downloads/63c0742f-0cf1-4a14-a630-4d730c19c97d%20(23).pdf
Yorumlar
Yorum Gönder