Salgın giderek ağırlaşmakta ve daha da kaygı
verici hale gelmektedir. Her gün yeni enfekte kişi sayısı rekor kırmaya devam
ederken, bize de artan kayıplarımızın üzüntüsünü yaşamak kalıyor.
Henüz spesifik bir tedavisi ve aşısı
bulunmayan Covid-19 enfeksiyonunda tanı koymak ancak
PCR testi ile mümkündür. Salgınla etkin mücadele için test kapasitesinin
arttırılması ve testlere erişimin kolaylaştırılması gerekirken uygulanan
algoritma vatandaşların test yaptırabilmesini zorlaştırılmış ve kısıtlama
getirmiştir. Böylece kamu sağlık kurumlarında test yaptıramayan
vatandaşları bu kez panik halinde yöneldiği özel sağlık kuruluşlarında test
için belirlenen fahiş fiyatlar beklemektedir.
Vatandaşlar, salgının çok daha hızlı
yayılmasından, hastalanınca yoğun bakımlarda yer bulamayacağından
endişeli iken, diğer yandan PCR testi yaptıramadığı için tedirginler.
Test yaptırmak isteyen
orta sınıf ve yoksul vatandaşlar bu soğuk havalarda hastane acil servis ve
Covid poliklinikleri önünde uzun kuyruklarda saatlerce beklerken, parası
olanlar ise özel sağlık kuruluşlarına yönelmektedir. Peki, bu duruma nasıl gelindi?
Covıd-19 testleri için yayımlanan kararları ve uygulamada
yaşanan sorunları, vatandaşların neden mağdur edildiklerini; soru ve cevaplarla
gerçekleri açıklamaya çalışacağız.
1-Sağlık hizmetlerinin bedel ve kapsamı nasıl
belirleniyor, giderleri kim karşılıyor?
Sosyal
Güvenlik Kurumu (SGK) yayımladığı Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ile finansmanını
sağlayacağı sağlık hizmetlerinin bedellerini ve kapsamını belirlemekte ve
bu tebliğ çerçevesinde sağlık giderleri karşılanmaktadır. SGK, sağlık
hizmetlerini kamu veya özel sağlık hizmet sunucularından satın almaktadır. Bu
satın alma karşılığı yapılan ödeme önceden imzalanan protokol/sözleşme ile
yapılmaktadır.
Kamu sağlık hizmetleri ve sağlık turizmi, turistin
sağlığı kapsamında sunulan sağlık hizmetleri fiyat tarifeleri usul ve esasları
ise Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmekte ve yayımlanmaktadır.
Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü
olduğu kişilerin, sağlık giderleri Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından
karşılanırken, ülkemizde geçerli herhangi bir
sosyal güvencesi veya sağlık hizmetlerinden yararlanmada muafiyet kararı
bulunmayan yabancı uyruklu hastaların sağlık giderleri ceplerinden
yapılan ödemelerle karşılanmaktadır.
2-Sağlık Uygulama Tebliğinde Covid–19 testleri ne zaman tanımlandı?
09.05.2020 tarih ve 31122 sayılı Resmi Gazete ’de yayınlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin; 5. Maddesinde; Covid-19 testleri tanımlanmış ve testlerin fiyat tarifesi belirlenmiştir. Ek-2B hizmet başı işlem puan listesine eklenen Covıd-19 testleri pandemi süresince tüm branşlar tarafından istenilmesi halinde test ücretlerinin SGK tarafından karşılanacağı belirtilmiştir. Bu madde geriye dönük 01.04.2020 tarihinden sonra geçerli sayılmıştır.
Pandemi
sona ermediğine göre genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu
kişiler için istenen Covid-19
testlerinin ücreti Kurum’la sözleşmeli tüm sağlık kuruluşlarına SGK tarafından
ödenmesi gerekmektedir.
3-2399 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararında
Covid-19 test konusundaki kapsam nedir?
13.04.2020
tarihli ve
2399 sayılı Cumhurbaşkanı kararının eki; Koronovirüs
hastalığı ile mücadele kapsamında Sağlık Bakanlığı tarafından temin edilerek
dağıtımı yapılan kişisel koruyucu ekipman, testler, kitler, bu test ve kitlerin
kullanılmasına ilişkin ekipman ve hastalığın tedavisinde kullanılmak üzere
merkezi olarak temin edilen ilaçları kapsamaktadır.
Kararda hastanın
uyruğuna, sosyal güvencesi olup olmadığına ve numunenin özel hastaneden veya
kamu hastanesinden gönderilmiş olmasına bakılmaksızın test, kit, ilaç ve
ekipmandan ücret alınmaması gerektiğini belirtmektedir.
4- Sağlık Bakanlığından PCR Testi için IBAN numarası verilmesi:
Vatandaşlarımız nasıl turist sayıldı?
Başta Almanya olmak üzere AB üyesi ülkeler, Türkiye'den
gelenlerden 48-72 saat öncesine ait Covid-19 PCR testi istemesi ile yurtdışına
çıkışta bu testi yaptırmak zorunda olan vatandaşlara yönelik olarak Sağlık
Bakanlığı, kamu sağlık kurumlarına gönderdiği bir yazı ile test bedeli olarak
‘TR70 0001 2009 4520 0005 0000 41 IBAN numarasına’ 110 TL yatırılması
gerektiğini belirtmiştir. Yurtdışına çıkanlardan çok vatandaşlarımızdan test
talebi gelince 29.07.2020 tarihinde Sağlık Bakanlığı sağlık turizmi ve
turistin sağlığı kapsamında sunulan sağlık hizmetleri için (!) fiyat
revizyonuna ihtiyaç duymuş ve kamu sağlık hizmetleri fiyat tarifesi
güncellenmiştir. Bu kapsamda; Genel
sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler ile yabancı uyruklu
kişilere aynı fiyat geçerli olacağı belirtilerek Reverse Transkriptaz PCR test
bedeli 220 TL, (SARS-CoV-2) İzolasyonu işlem bedeli 30 TL olarak
belirlenmiştir.
5-Özel sağlık kuruluşları vatandaşlardan PCR
test için ücret alabilir mi?
25.06.2020 tarihinde Sağlık
Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından COVID-19 Tedavi Giderleri ve 2399 Sayılı Cumhurbaşkanı
Kararı konulu Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğüne ve il sağlık müdürlüklerine
gönderdikleri yazıda;
‘’Hastanın uyruğuna,
sosyal güvencesi olup olmadığına ve numunenin özel hastaneden veya kamu
hastanesinden gönderilmiş olmasına bakılmaksızın 2399 sayılı Karar kapsamındaki
test, kit, ilaç ve ekipmandan ücret alınmaması gerekmektedir.
Sağlık Uygulama
Tebliği’nde 9.4.2020 tarihli ve 31094 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan
değişiklik tebliği ile acil hal tanımı; pandemi süresince pandemi olgularına
yönelik tanı ve tedavileri kapsamaktadır. Bu nedenle sağlanan sağlık hizmetleri
acil sağlık hizmeti olarak kabul edilir.” şeklinde değiştirilmiştir.
Bu bağlamda genel sağlık
sigortası hak sahiplerinin tedavi giderleri ile genel sağlık sigortası tescili
olmakla birlikte prim ödeme gün sayısının yetersiz olması veya prim borcu
bulunması nedeniyle sağlık hizmeti alamayanların koronavirüs tedavisine ilişkin
giderler acil hal kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu’na fatura edilmelidir.
Ülkemizde geçerli
herhangi bir sosyal güvencesi veya sağlık hizmetlerinden yararlanmada muafiyet
kararı bulunmayan tedavi giderlerinin Kamu Sağlık Hizmetleri Fiyat Tarifesi
hükümlerine göre faturalandırılması gerektiği’’ belirtilmektedir.
Kamu
veya özel hiçbir hastane/ sağlık kuruluşu Covıd-19 testleri için hiçbir
vatandaştan 2399 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ve 9.4.2020 tarihli Sağlık
Uygulama Tebliği hükümlerine göre yasal olarak ÜCRET
ALAMAZ.
PCR test ücreti ancak ülkemizde
geçerli herhangi bir sosyal güvencesi veya sağlık hizmetlerinden yararlanmada
muafiyet kararı bulunmayan yabancı uyruklu kişilerden ve GSS kapsamında olduğu
halde sağlık hizmet bedelini kendisinin ödeyeceğini beyan eden kişilerden
alınır.
6-SGK ve özel sağlık kuruluşları Cumhurbaşkanı kararını ve SUT
hükümlerini uygulamamaktadır.
SGK
salgının alev topuna döndüğü bu günlerde çifte standart uygulamaktadır. Mevcut mevzuata göre genel sağlık
sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için istenen Covid-19 testlerinin ücreti tüm kamu sağlık
tesisleri ve özel sağlık kuruluşlarına zaten SGK tarafından ödenmekte ya da
ödenmesi gerekmektedir. Ancak özel sağlık kuruluşlarına gerek yoğun bakım pandemi
bakım ücreti gerekse Covid-19 test ücretleri ancak hastanın PCR testi pozitifse
ödenmekte, negatifse ödeme yapılmamaktadır.
Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
tarafından gönderilen ve 26.08.2020 tarihinde Özel hastaneler ve Sağlık
Kuruluşları Derneği OHSAD sayfasında yayımlanan yazıda, Covid-19 PCR testi
çalışan “özel sağlık kurumlarının gerek test ücreti için belirlenen
fiyatın üzerinde ücret alındığı, bazı sağlık kuruluşlarımızın çalıştıkları test
sonuçlarını sisteme kaydetmedikleri tespit edildiğini’’ belirterek durum itiraf
edilmiştir.
7- Sağlık Bakanlığı, kontrol dışına çıkan durumu denetimi altında toparlayabilecek mi?
Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 28 Ekim 2020 tarihli Covıd-19 PCR Testi hakkında duyuruda; “Covid-19 PCR testi; yurt dışı seyahati yapacak olan kişilere (giden/gelen), profesyonel sporculara müsabaka öncesi olası şüphe ve taramalarında ve sadece Covid-19 hastalığı şüphesiyle başvuran kişilere, BSL-2 düzeyinde fiziki şartlara sahip olan ve Class II güvenlik kabini bulunan Genetik Hastalıklar Tanı/Değerlendirme Merkezleri ile kadrosunda enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji veya tıbbi mikrobiyoloji uzman hekimi bulunan sağlık kuruluşlarının Bakanlığımızca ruhsatlandırılmış Mikrobiyoloji laboratuvarları ve BSL-2 düzeyinde fiziki şartlara sahip olan ve Class II güvenlik kabini bulunan Tıbbi Biyokimya Laboratuvarlarında yapılabilecektir” demektedir. Sağlık Bakanlığı bu duyuru ile kontrol dışına çıkan durumu kendi hizmet sunumu ve denetimi altında toparlayabilmeye çalışmaktadır.
8- Hali hazırdaki mevzuata göre Covid-19 test ücreti ihlal durumunda izlenecek yol nedir?
Kamu veya özel
hiçbir sağlık kuruluşu Covid-19 testleri için 2399 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı
ve 9.4.2020 tarihli Sağlık Uygulama Tebliği hükümlerine göre Covid-19 öntanı/tanılı hastalardan hiçbir
suretle yapılacak herhangi bir işlem/ girişim /tetkik/tahlil için
ilave ücret alamaz.
Genel sağlık sigortası hak sahipleri ve bakmakla
yükümlü oldukları kişilerden test ücreti, ilave ücret adı altında para
istenmesi durumunda;
CİMER ve SGK İl müdürlüğüne şahıs ödemeleri bölümüne
iletilmek üzere 13.04.2020
tarihli ve 2399 sayılı Cumhurbaşkanı kararının eki ve 9.4.2020 tarihli Sağlık
Uygulama Tebliği hükümleri belirtilerek dilekçe yazmak ve dilekçeye sağlık kuruluşundan verilen fatura veya kredi
kartı ekstresini ek olarak vermek gerekmektedir.
Sonuç Olarak;
AKP iktidarı, sorumluluğunu yerine getirmemektedir. Sermaye gruplarıyla karşı karşıya gelmekten salgının yayılması ve ölümlerin artması pahasına ısrarla kaçınmaktadır.
Yaşadığımız gerçeklik şudur; Maske gibi PCR testi ’de RANT kapısı
haline getirildi.
Sağlık Bakanlığı, test yaptırmak isteyen tüm
vatandaşları turist olarak görüp ’Kişilerin talepleri üzerine’’ cümle hilesiyle sağlık turizmi kapsamında kamu sağlık hizmetleri
fiyat tarifesi üzerinden ücret istemektedir.
Oysa kamu sağlık
hizmetleri fiyat tarifesinin genel uygulama ilkelerine göre 5510 Sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında olan kişilere sunulan
sağlık hizmetleri 5510 Sayılı Kanun ve ilgili mevzuatı hükümleri çerçevesinde
yürütülür. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumu
tarafından finansmanı karşılanmayan sağlık hizmetleri, Sağlık Hizmetleri Fiyat
Tarifesi üzerinden fiyatlandırılır.
Covid-19 tanı testlerinin piyasanın insafına
bırakılması, denetlenmemesi sonucu birçok laboratuvar ve sağlık
kuruluşu Covid-19 test işlemlerini gelir kapısı haline getirerek
kontrolsüz ve uygunsuz işlem yapmaktadır.
2399 sayılı Cumhurbaşkanı
kararına ve SUT hükümlerine aykırı olarak Sosyal Güvenlik Kurumu, özel
sağlık kuruluşlarına gerek yoğun bakım pandemi bakım ücreti, gerekse
Covid-19 test ücretini ancak hastanın PCR testi pozitifse ödemekte, negatifse
ödeme yapmamaktadır. Bunun nedeni kamuoyuna açıklanmalıdır.
13.04.2020 tarihli 2399 sayılı
Cumhurbaşkanı kararına ve 9.4.2020 tarihli Sağlık Uygulama Tebliği hükümlerine
SGK ile özel sağlık kuruluşlarının uymaması acaba aralarında “yoğun bakım
pandemi bakım ve PCR test ücreti için adres olarak vatandaşın cebini gösteren’’
zımni bir anlaşma mı var sorusunu akla getirmektedir.
Test yaptırmak isteyen
orta sınıf ve yoksul vatandaşları bu soğuk havalarda hastane acil servis ve
Covid poliklinikleri önünde uzun kuyruklarda saatlerce bekleten, parası
olanları özel sağlık kuruluşlarına yönelten, Covid-19 testlerini piyasanın
insafına terk eden AKP politikası kabul edilemez.
SALGINDA EN ÖNEMLİ TANI ARACI PCR TESTİ PİYASANIN İNSAFINA TERK EDİLEMEZ
Dr. Ergün DEMİR Dr. Güray KILIÇ
Kaynak
-
29.07.2020 tarih Kamu Sağlık Hizmetleri Fiyat
Tarifesi Güncellenmesi.
-
https://tig.saglik.gov.tr/TR,67390/kamu-saglik-hizmetleri-fiyat-tarifesi-guncellenmistir.html(Erişim 21.11.2020)
-
09.05.2020 tarih ve 31122 sayılı Resmi
Gazete ’de yayınlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
-
https://www.resmigazete.gov.tr/09.05.2020 (Erişim 21.11.2020)
-
SUT EK-2B Hizmet Başı İşlem Puan Listesi Sıra 6420
-
C:\Users\HP\Downloads\2020.06.16-degisiklik+tebligi+islenmis+guncel+2013+sut
(1).zip\2020.06.16-Değişiklik Tebliği İşlenmiş Güncel 2013 SUT\EK-2 LİSTELERİ
(Erişim 21.11.2020)
-
13.04.2020
tarihli ve 2399 sayılı Cumhurbaşkanı kararının eki, Sayfa 25.
-
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200414.pdf (Erişim 21.11.2020)
-
OHSAD PCR Testi
Veri Girişleri Hakkında Önemli Duyuru
-
https://ohsad.org/pcr-testi-veri-girisleri-hakkinda-onemli-duyuru/ (Erişim
21.11.2020)
-
Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü Finansal Analiz ve
Faturalandırma Dairesi Başkanlığı COVID-19 Tedavi Giderleri ve 2399 Sayılı
Cumhurbaşkanı Kararı Hakkında
-
https://khgmfinansalanalizdb.saglik.gov.tr/Eklenti/37729/0/covid-19tedavigiderlerive2399-sayilicumhurbaskanikararipdf.pdf
(Erişim 21.11.2020)
-
Sağlık Bakanlığı Sağlık
Hizmetleri Genel Müdürlüğü 28.10. 2020 tarih Covid-19 PCR Testi hakkında duyuru
-
https://ohsad.org/saglik-bakanligi-saglik-hizmetleri-genel-mudurlugu-tarafindan-covid-19-pcr-testi-hakkinda-duyuru-yayinlandi/
(Erişim 21.11.2020)
Yorumlar
Yorum Gönder