SALGINDAKİ EN ÖNEMLİ TANI ARACI OLAN PCR TESTİNDE BORSA MI OLUŞTU ?

Covid-19 testlerinde durum kontrolden çıktı mı?

Salgındaki en önemli tanı aracı olan PCR testinde borsa mı oluştu?

Covid-19 testleri, Sağlık Bakanlığı tarafından akredite edilen ve Covid-19 testi çalışmasına izin verilen 334 adet yetkilendirilmiş tanı laboratuvarında yapılmaktadır. Henüz spesifik bir tedavisi ve aşısı bulunmayan COVID-19 enfeksiyonunda tanı koymak ve enfekte kişileri saptayarak filyasyon ve izolasyon yapabilmek ancak PCR testi ile mümkündür.

Salgının başlangıç döneminde uygulanan algoritma ile vatandaşların test yaptırabilmesi zorlaştırılmıştır. Bu nedenle kamu sağlık kurumlarında test yaptıramayan vatandaşların panik halinde yöneldiği özel sağlık kuruluşlarında ise test için fahiş fiyat talep edilmiştir.

Sağlık Bakanlığı ise yurtdışına çıkışta talep edilen PCR testi için vatandaşlara gönderdiği IBAN numarasına ödeme yapmasını istemiştir. Bu şekilde tanı testleri piyasanın insafına bırakılarak test borsası oluşmuştur.

Kamuoyunun gündemine gelen ve denetim olmadığı için merdiven altı inen test borsası işlemleri;

1. Yurtdışına çıkacak vatandaşlar ile hatırlı kişilere yapılan testler için yüksek fiyat tarifeli VİP hizmeti sunulması, kayıt dışı işçi çalıştıran sanayi bölgelerinde ise fabrika ve işletmelerde toplu olarak piyasaya göre biraz daha ucuz PCR testleri ile birlikte antijen-antikor testleri yapılması,

2. Testi pozitif çıkan vatandaşların kayıtlarının Sağlık Bakanlığı sistemine kaydedilmemesi, yurt dışına çıkacakların PCR test sonuçlarını pozitiften negatife değiştirilmesi, sahte test raporu düzenlenmesi şeklinde yürütülmektedir.

Sağlık Bakanlığı PCR test borsasını itiraf ediyor;

26.08.2020 Tarihinde Özel hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği (OHSAD) internet sayfasında yayımladığı PCR Testi Veri Girişleri Hakkında Önemli Duyuruda

“Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından gönderdiği yazıda, Covıd-19 PCR testi çalışan özel sağlık kurumlarının gerek test ücreti için belirlenen fiyatın üzerinde ücret alındığı, gerekse 8 Ağustos 2020 tarihinden bugüne kadar bazı sağlık kuruluşlarımızın çalıştıkları test sonuçlarını sisteme kaydetmedikleri tespit edilmiş olup, bu durum test sonucu pozitif çıkan vatandaşlarımızın tedavileri ve temaslı oldukları kişilerin filyasyon çalışmalarında aksaklıklar yaşanmasına neden olmaktadır” ifadelerine yer verilmiştir.

Yine geçen hafta basında yer alan "yurt dışına çıkışta Covid-19 için yaptırılması zorunlu olan PCR test sonuçlarını ‘’pozitiften negatife’’ değiştirilerek uygunsuz işlem yapıldığı’’ haberleri üzerine Sağlık Bakanlığından ‘’ habere konu olan test sonucunun Bakanlığımızca yetkilendirilmemiş bir hastane tarafından tanzim edildiği anlaşılmış olup gerekli yasal işlem başlatılmıştır." açıklaması yapılarak haber doğrulandı.

Sağlık Bakanlığı zıvanadan çıkan durumu toparlayabilmek için PCR testi hakkında yeni duyuru.

Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 28 Ekim 2020 tarihli Covıd-19 PCR Testi hakkında duyuruda şu hususlar belirtilmiştir;

1- Covid-19 PCR testi; yurt dışı seyahati yapacak olan kişilere (giden/gelen), profesyonel sporculara müsabaka öncesi olası şüphe ve taramalarında ve sadece Covid-19 hastalığı şüphesiyle başvuran kişilere, BSL-2 düzeyinde fiziki şartlara sahip olan ve Class II güvenlik kabini bulunan Genetik Hastalıklar Tanı/Değerlendirme Merkezleri ile kadrosunda enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji veya tıbbi mikrobiyoloji uzman hekimi bulunan sağlık kuruluşlarının Bakanlığımızca ruhsatlandırılmış Mikrobiyoloji laboratuvarları ve BSL-2 düzeyinde fiziki şartlara sahip olan ve Class II güvenlik kabini bulunan Tıbbi Biyokimya Laboratuvarlarında yapılabilecektir.

2- Bütün numune alma ve test noktalarında Bakanlığımızca belirlenen Kamu Sağlık Hizmet Tarifesinde belirlenen test ücreti geçerli olup Kamu Sağlık Hizmet Tarifesinde belirtilen ücret dışında herhangi bir bedel talep edilemeyecektir.

3-Laboratuvar istemleri Bakanlığımız Halk Sağlığı Yönetim Sistemi (HSYS) üzerinden, test sonuçlarının girişi ise ilgili kuruluş tarafından Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi (LBYS) üzerinden gerçekleştirilecektir. Verilerin doğru ve zamanında girilmesi ile yanlış ve/veya eksik yapılan kayıtlardan ilgili sağlık kuruluşu sorumludur.

Sonuç olarak; Covid-19 tanı testleri piyasanın insafına bırakılması, denetlenmemesi sonucu birçok laboratuvar ve sağlık kuruluşu Covid-19 test işlemlerini gelir kapısı haline getirerek kontrolsüz ve uygunsuz işlem yapabilmektedir.

Sağlık Bakanlığı, yukarıda anılan duyuru ile kontrol dışına çıkan durumu kendi hizmet sunumu ve denetimi altında toparlayabilmeye çalışmaktadır.

Sağlık Bakanlığının Covid-19 tanı testlerinde zıvanadan çıkan durumu toparlayabilmesi için öncelikle test sonucu pozitif olan vatandaşların sonuçlarını sisteme girmeyen, test sonuçlarını pozitiften negatife çeviren, sahte test raporu düzenleyen, test ücreti için belirlenen fiyatın üzerinde ücret alan laboratuvar ve sağlık kuruluşlarını kamuoyuna açıklamalıdır. Sağlıktaki uygunsuz işlem yapan sermaye gruplarıyla karşı karşıya gelmekten kaçınarak raydan çıkan durum toparlanamaz.

Dr. Ergün DEMİR Dr. Güray KILIÇ

Kaynak;