NEDEN KARŞILANMAMAKTADIR?

 KAPSÜL FORMLARININ  BEDELİ ÖDENİRKEN, AYNI İLACIN ŞURUP FORMUNUN BEDELİ NEDEN KARŞILANMAMAKTADIR?

Sosyal Güvenlik Kurumu, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tedavisinde kullanılan ve etken maddesi atomoksetin olan ilacın kapsül formlarının bedelini karşılamakta, ancak şurup formunu ödememektedir. İhtiyacı olan hastalar da ilacın şurup formunu kutu başı 280 TL ceplerinden ödeyerek almak zorunda kalmaktadırlar.

Bakıma ve özel eğitime gereksinimi olan çocuk ve ergen aileleri zaten sıkıntılı bir süreci yönetmeye çalışırken, bir de ilaç masrafı ayrıca yük olmaktadır. Ekonomik krizin derinleştiği, vatandaşların alım gücünün düştüğü, milyonlarca hanenin elektrik, su, doğalgaz faturalarını ve ev kiralarını ödeyemez, ocağında aş kaynamaz durumda olduğu, gıda ihtiyaçlarını akşam pazarda çıkma gıdalarla veya tane ile satın alarak karşılamaya çalıştığı bir dönemde bir de kutusu şu an 280 TL olan ve ayda en az 3-4 kutu (idame doz günde 1.2mg/kg) kullanılan ilacın ailelere aylık 840 TL ekstra masrafı olmaktadır.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’e açık sorumuzdur:

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tedavisinde kullanılan etkin maddesi atomoksetin olan ilacın;

-          Kapsül formları ödenirken oral çözelti/ şurup formu neden ödenmez?

-          6 yaş ve üzeri çocuklarda kullanılan ilacın şurup formu geri ödeme listesinde neden yer almaz?

-          Yoksa ilacı üreten firma, SGK ilaç geri ödeme komisyonu ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna müracaat ederek ilacın şurup formunun eşdeğeri olmadığı için ticari kaygılarla ilacın geri ödeme listesine alınmamasını mı talep etmiştir?

Bu hususun kamuoyuna açıklanması gerekmektedir.

Aileleri mağdur etmeyiniz!

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocuk ve ergenlerin oranı yaklaşık %8 olup bu da 30 kişilik bir sınıfta en az bir ya da iki tane dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergen görülebileceği anlamına gelmektedir. İlacın kullanımına yönelik karar; hastaların semptom şiddetine, hastanın yaşı ile ilişkili yetersizliğe ve semptomların sürekliliğine göre çocuk ve ergen psikiyatri uzmanlarının kapsamlı bir değerlendirmesi ile verilmektedir.

Çocuk ve ergen psikiyatri uzmanları, “ Yapılan bilimsel araştırmalarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tedavi edilmeyen çocuk ve ergenlerin  normal akranlarına oranla daha fazla kaza geçirme, trafik kazası yapma, suç işleme, hapse düşme, sigara-alkol ve madde kullanma riski taşıdıklarından ortalama ömürlerinin kısa olduğu belirlendiğini, ayrıca dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocuk ve ergenler akademik, sosyal-arkadaşlık  ve aile ilişkileri konularında ciddi zorlanmalar yaşanmakta ve bu zorlanmalar çocuğun, ergenin ve ailenin yaşam kalitesini düşürdüğünü’’ ifade etmektedirler.

Bu konu binlerce aileyi ilgilendirmektedir. Bu ailelerden birinin durumunu aktaralım: Raporunda “Çocukluk otizmi, aktive ve dikkat bozukluğu’’ tanısı yazan hastamız 10 yaşında. Babası aylık 6000 TL ile ücretle çalışmakta, annesi çalışmamakta ve çocuğun bakımı ve özel eğitimi ile ilgilenmekte. Bu aile aylık 2850 TL kira, 900 TL elektrik, doğalgaz ve su parası ödemektedir. Çocuk ayda 3 kutu etken maddesi atomoksetin olan ilacın şurup formunu kullanmakta ve bunun için kutu başı 280 TL’den 840 TL’nin tamamını, diğer kullandığı ilaçlara da 66 TL’yi fark ücreti olarak cepten ödemektedir. Bakım ve özel eğitim gereksinimi olan bu çocukların aileleri zaten kıt kanat geçinmekte olup, bir de SGK’nın karşılaması gereken bedelleri cepten ödemektedirler.

Sonuç olarak; Muayene için randevu alamayan vatandaşlar ilaca da ulaşamıyor!

Sağlık Bakanlığına bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ile SGK ilaç geri ödeme komisyonun “düzenleyici, denetleyici, acil tedbir alınmasını gerektiren ilaçlar hakkında karar alma’’ görevlerini yerine getirmediği anlaşılmaktadır. İlgili bakanların da bu duruma sessiz kaldığı görülmektedir.

Kuvvetle muhtemeldir ki sorun şuradan kaynaklanmaktadır; ilaç firması, ürettiği kapsül formunun eşdeğer ilacının mevcut olduğu, ancak şurup formunun eşdeğeri bulunmadığından kamu kurum ıskontosunu ödememek ve eczaneden doğrudan satılması sağlamak amacıyla yani tamamen ticari kaygılarla bu form için ilaç geri ödeme komisyonuna başvuru yapmamıştır. İlacın şurup formuna ihtiyaç duyan vatandaşlarda ancak cepten ödeme yaparak erişebilmektedirler.

Eğer bu olasılık söz konusu ise durum vahimdir.  İleri ki dönemlerde eşdeğeri olmayan, hayati öneme haiz ilaçların geri ödeme listesine alınmaması söz konusu olabilecektir. İlaç firmaları, bu ilaçlar için kamu kurum iskontosu ödememek amacıyla Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ile SGK ilaç geri ödeme komisyonuna müracaat etmeyecek ve bu ilaçlar doğrudan eczaneden ücretli satılacaktır. Bu durum yine vatandaşı olumsuz etkileyecek; ihtiyacı olan hastalar ancak cebinde parası varsa veya borç para bulabilirse ilaca erişebilecek, parası yoksa ilaca erişemeyecektir.

Hangi ülke bizi kıskanıyor bilemeyiz ancak; Vatandaşlar kamu hastanelerinde çocuk ve ergen psikiyatri polikliniklerine muayene için MHRS sistemi üzerinden randevu alamamakta veya aylar sonrasına randevu alabilirken şimdide çocuklarının tedavisi için ilaca ulaşamamaktadır.

 

                             Dr. Ergün DEMİR                                  Dr. Güray KILIÇ