ABDÜLKADİR SELVİ’YE VERİLEN GÖREV İÇİN NOTLAR;

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, katıldığı bir televizyon programında ‘gazeteci’ Abdülkadir Selvi'nin “muhalefet bir dönem şehir hastaneleri konusunda çok eleştiri yöneltiyordu, şimdi kesildi, nasıl açıklıyorsunuz?” sorusu üzerine “vallahi Abdülkadir Bey köşenden gereğini yapacaksın. Ahmet Bey (Hakan) gereğini yapıyor” talimatını pardon cevabını verdi.

İktidar, Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle yaptırdığı şehir hastaneleri için taahhüt edilen müşteri garantisi, şirketlere ödenen kira ve hizmet bedellerinin bütçeye dolayısı ile halka getirdiği yükün görülmemesi ve tartışılmaması için  şehir hastanelerinin reklamını yaptırmaktadır.

Şehir hastaneleri sürecini iyi analiz edebilmek için, Sayıştay Başkanlığının yayımlandığı Sağlık Bakanlığı 2018 -2021 Yılları Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporlarına bakmak gerekiyor. Burada tespit edilen şehir hastanelerine dair değerlendirmelerde yer alan usulsüzlük bulgularını okumak AKP Genel Başkanının gazeteciye verdiği talimat yazısı için iyi bir kaynak teşkil edebilir.

Abdülkadir Selvi’ye bu görevi (!) için bazı sorular;

Halk için kendi evinde kiracı olması, sürekli hastalanması ve cebinden para çıkması ile geleceğinin ipotek altına alınması anlamına gelen kamu--özel işbirliği ile yapılan şehir hastanelerinin Sayıştay denetim raporlarında yer alan  ihale, işletme ve muhasebe ile ilgili yapılan usulsüzlüklere ilişkin aşağıdaki sorulara yanıt aramak kamuoyunu bilgilendirmek için yararlı olacaktır.

1. Sağlık Bakanlığı şehir hastanelerinin ihale dokümanı ile yatırım ve işletme dönemine ait sözleşme ve eklerini neden Sayıştay’dan gizlemiştir?
2. Muhasebe hilesiyle yapılan usulsüzlükler ile şehir hastanelerine yapılan ödemeler kayıt dışı kalmış, borçlar gizlenmiş, talep garantisi neden kayıt dışı bırakılmıştır?
3. Neden sözleşmenin uygulanması sırasında taraflar arasında doğabilecek hukuki ihtilaflarda ve ihtilafların çözümünde finansörlerden gelen talepler ile Türkiye Cumhuriyeti mahkemeleri yerine Londra Tahkimi görevli ve yetkili olmuştur?
4. Görevli şirketin menfaatlerinin mahkeme kararı gerektirecek derecede korunmasına karşılık kamunun menfaatleri için neden böyle bir koruma öngörülmemiştir?
5. Sözleşme hükümlerini ihlal eden, işini yapmayan şirkete neden Sağlık Bakanlığı tazminat ödemek durumdadır?
6. Şirketler eksik, kullanışsız, kalitesiz tıbbi cihazları şehir hastanelerine teslim etti. Neden kabul komisyonları tutanak tutmadı, şirketlere yaptırım uygulamadı?
7. Şirketlerin ödemesi gereken damga vergisini neden Sağlık Bakanlığı ödedi?
8. Sağlık Bakanlığı yasaya aykırı işlemle neden şirketlerin borçlarını üstlendi?

Bu sorulara verilecek cevaplar ile şehir hastaneleri için yapılan kamu spotu reklamında belirtilen sevgi, şefkat, güven ve umudun aslında kimlere verildiğini ortaya çıkacak; Böylece de aslında  yepyeni bir dönemin finansörler için mi yoksa vatandaşlar için mi başladığı açıkça görülecektir.

3 gün önce yayımlanan Sağlık Bakanlığı 2021 yılı Sayıştay Denetim Raporunda yer alan yer alan  şehir hastaneleri için tespit edilen bulgulardan  sadece birkaçını paylaşalım;

Borcunu ödeyemeyen vatandaşın elektrik ve doğalgazı kesilirken, şirketlerin elektrik ve doğalgaz paraları vatandaşların ödediği vergilerden oluşan bütçeden karşılanmıştır.

Bulgu-9; Kamu özel iş birliği modeli ile işletilen bazı şehir hastanelerinde çamaşır, yemek, laboratuvar, görüntüleme ve sterilizasyon hizmetleri için kullanılan alanlarda görevli şirketlerin birim fiyat tekliflerine dahil olmasına rağmen ısıtma ve soğutma için kullanılan enerji tüketim giderlerinin şirketten tahsil edilmediği anlaşılmıştır.

Miktara bağlı hizmetlerde yıllık %70 doluluk garantisi verilen  şirketler;

“Çamaşır ve Çamaşırhane Hizmetleri, Yemek Hizmetleri, Laboratuvar Hizmetleri, Görüntüleme Hizmetleri, Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Hizmetleri (Sadece Sterilizasyon Ünitesi’nde kullanılan doğalgaz, elektrik ve su tüketimi)” için kullanacakları alanların enerji (elektrik, su ve ısıtma, vs.) bedelini idareye ödeyeceklerini sözleşmede kabul etmektedirler.

Sayıştay Denetim Raporuna göre ısıtma ve soğutma için kullanılan doğalgaz, elektrik ve su giderlerinin görevli şirketin hizmet ödemelerinden mahsubunun yapılmadığı tespit edilmiştir.

Bulgu-7; Kamu özel iş birliği modeli ile işletilen İstanbul Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesinde tüp bebek işlemleri ile ilgili olarak görevli şirkete laboratuvar hizmeti sunulmamasına rağmen bu hizmete ilişkin garanti tutarlarının ödendiği tespit edilmiştir.

Bulgu-13; Kamu özel işbirliği modeliyle yapılan ve işletilen sağlık tesislerinde yürütülen hizmetlerde sözleşme hükümlerine uygun olmayan hususların bulunması.

Laboratuvar hizmetlerine ilişkin sonuç verme sürelerinde ve görüntüleme hizmetlerine ilişkin randevu verme sürelerinde yöntem beyanı belirlemelerine göre önemli düzeyde gecikmelerin meydana gelmesi.

    Sayıştay raporları ile görüldüğü gibi  şehir hastanelerinin muhasebe servisi yurtdışı  finansörlerin  ofisine, hukuk servisi ise Londra’ya taşınmış!

AKP Genel Başkanı’nın hayalim dediği %70 hasta doluluk garantisi verilen şehir (KÖİ) hastanelerinin vatandaşların ulaşılabilir ve nitelikli sağlık hizmeti alabilmesinden daha çok şirketlerin kazanması için yapıldığı anlaşılmaktadır.

                         Dr. Ergün DEMİR                           Dr. Güray KILIÇ

Kaynak;

Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri Denetim Raporları

Sağlık Bakanlığı 2018 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu

https://www.sayistay.gov.tr/tr/?p=2&ContentID=12699(Erişim;30.10.2019)

Sağlık Bakanlığı 2019 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu

https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/402-saglik-bakanligi

Sağlık Bakanlığı 2020 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu

https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/3567-saglik-bakanligi

Sağlık Bakanlığı 2021 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu

https://www.sayistay.gov.tr/reports/download/4145-saglik-bakanligi

Bulgu Listesi; A. Denetim Görüşünün Dayanakları. B. Denetim Görüşünü Etkilemeyen Tespit ve Değerlendirmeler