Peki zammı kim yaptı: SUT’taki bedeli arttırarak SGK mı? Kızılay mı?
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Sağlık Uygulama
Tebliğinde (SUT) yaptığı değişiklik ile kan ve kan bileşenlerinin ücretlerinde
%95 oranında artış yapıldı.
Kamuoyuna
yansıyan “kan bedeline Kızılay %100 zam yaptı” açıklaması yerine “16 Mart 2023
tarihli Resmi Gazete ’de yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliğinde yapılan
değişiklik ile kan ve kan ürünlerine %95 oranında artış yapılmıştır” şeklinde
açıklama yapılması daha doğru olacaktır.
-Bazı özel hastanelerin yasak olmasına rağmen ‘kan
parası’ adı altında ilave ücret almaları ve bu hastanelerin SGK tarafından
denetlenmemesi, cezai işlem uygulanmaması,
-Kızılay
tarafından gönüllü kan bağışı ile toplanan kandan elde edilen plazmanın endüstriyel
kan ürünleri (pıhtılaşma faktörleri/ilaçları) üretimi için ulusal bir kaynak,
bir hammadde olarak değerlendirilmesi gerekirken ‘imtiyaz’
olarak bir inşaat firması ile bağlantılı ticari işletmeye geri alım garantisi
ile birlikte verilmesidir.
Önce
çok sık tekrarlanan yanlış bir bilgiyi düzeltmeyi tekraren hatırlatalım…
Genel sağlık sigortalı ve
hak sahiplerine finansmanı
sağlanacak sağlık hizmetlerinin türleri, miktarları ve kullanım süreleri,
teşhis ve tedavi yöntemleri, ödeme usul ve esasları, Sağlık Bakanlığı veya
Kızılay tarafından değil, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yayımladığı
Sağlık Uygulama Tebliği aracılığı ile belirlenmektedir. Finansmanı sağlanan sağlık
hizmetleri, Sosyal
Güvenlik Kurumu’nun sağlık hizmeti
sunucuları arasında sağlık hizmeti satın alımı sözleşmeleri yapılması suretiyle
karşılanır.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Sağlık Uygulama Tebliği’nin (SUT) konu ile ilgili maddesinde kan ve kan
bileşenlerinin temini ve bedellerinin ödenmesi konusunu kamuoyunun tekraren
bilgisine sunuyoruz.
Sağlık Uygulama Tebliği- 4.6; Kan ve kan
bileşenlerinin temini ve bedellerinin ödenmesi;
-
İkinci ve üçüncü basamak sağlık kurum ve
kuruluşlarınca, hastalar için hekimler tarafından gerekli görülen kan ve kan
bileşenleri (eritrosit süspansiyonu, tam kan, trombosit, plazma, vb.), Sağlık
Bakanlığınca ruhsatlandırılmış kan hizmet birimleri ile Kızılay’a ait kan
birimi bulunan yerlerde bu birimlerden temin edilir. Sağlık kurum ve
kuruluşlarınca, hastalara kan temin ettirilmeyecektir. Sağlık kurum ve
kuruluşlarınca temin edilmesi zorunlu olduğu halde temin edilmeyerek hastaya
aldırılan kan ve kan bileşenlerine ait fatura bedeli hastaya ödenir ve ilgili
sağlık kurum ve kuruluşlarından mahsup edilir.
-
SUT eki EK-2/B Listesi üzerinden
faturalandırılan tedaviler için kullanılması gerekli görülen ve sağlık
kurumlarınca temin edilen kan ve kan bileşenlerinin bedelleri epikrizde kan
bileşeninin adı, sayısı, 128 kan barkod numaralarının belirtilmesi kaydıyla, SUT
eki EK-2/B Listesi puanları esas alınarak Kurumca sağlık kurum ve kuruluşuna
ödenir.
SGK’nun
sağlık kurum ve kuruluşuna kan bileşenleri için ödediği fatura miktarı.
Önceki fatura miktarı
Yeni fatura miktarı
Eritrosit
Süspansiyonu, Kızılay'dan temin edilen
₺543,07 ₺1058.98
Aferez
trombosit süspansiyonu
₺656,64 ₺1280.43
Havuzlanmış
trombosit süspansiyonu, dörtlü
₺756,51 ₺1475.18
Havuzlanmış
trombosit süspansiyonu, altılı
₺1.064,18 ₺2075.14
(Eritrosit ve tam kan transfüzyonu öncesi uygunluk
testleriyle alıcı kan grubu testleri ve diğer işlemler için ayrıca
faturalandırılır.)
Kızılay, tüm hastanelerin ihtiyaç duyduğu kanı gönüllü
bağışçılardan temin etmekte, bağış yolu ile alınan insan kanı, Sağlık Uygulama
Tebliğinde belirlenen ücret karşılığı hastanelere verilmektedir. Kan ve kan bileşenlerinin
fatura bedelini hastaneler Kızılay’a, SGK ise SUT’ta belirlenen tutar üzerinden
hastanelere ödemektedir.
Bu mali alışveriş bir
ticari süreç olmayıp güvenli kan bileşenlerinin kullanıma sunulabilmesi için
gereken işlem ve testler ile Kızılay tarafından yürütülen diğer hizmetlerin
karşılığı temel alınarak belirlenmektedir.
Özel sağlık kuruluşları hastalardan
kan ve kan bileşenlerinden ilave ücret adı altında kan parası alamaz. Özel
hastanelerin mevzuata aykırı işlemlerini denetleme/cezai işlem görevi de Sosyal
Güvenlik Kurumundadır, Kızılay veya Sağlık Bakanlığında değil.
Kızılay’da Asıl sorgulanması gereken;
Plazma ürünlerinin temini, kullanımı ve satışına ilişkin
olmalıdır.
Kan bağışı ile bir
torbaya toplanan kan, çeşitli işlemlerden geçirilerek bileşenlerine
ayrılmaktadır. Kan bileşenleri eritrosit konsantresi, trombosit konsantresi ve
plazma olarak ayrıldıktan sonra eritrosit kısmı 42 gün, trombosit kısmı 5 gün
ve plazma kısmı dondurularak iki yıl saklanabilmektedir.
Taze dondurulmuş plazma olarak saklanan bileşenden
endüstriyel kan ürünleri (pıhtılaşma faktörleri) elde edilmektedir. Pıhtılaşma
bozukluğu olan hastaların tedavileri açısından önemli olan bu ürünler
endüstriyel bir üretim süreci gerektirmektedir. Bu amaçla Kızılay tarafından kamu
veya kan ürünleri konusunda tecrübeli firmaların yerine inşaat sektöründe
yatırımlarıyla tanınmış bir sermaye grubu bağlantılı özel sektör kuruluşu ile
anlaşma sağlanmış, söz konusu firmaya üretim tesislerini kurması için bir
arazi tahsis edilmiştir. Ancak yıllar içerisinde söz konusu firma tarafından
endüstriyel kan ürünlerinin Türkiye’de üretimine ilişkin bir ilerleme
sağlanmamıştır.
Ayrıca aynı firmanın
Sağlık Bakanlığı tarafından yurtdışından ithal edilecek endüstriyel kan
ürünleri konusunda tek yetkili olarak tanınmış olması da dikkat çekicidir.
- Plazmadan elde edilen endüstriyel
kan ürünlerinin (pıhtılaşma faktörleri/ilaçları) fiyatları çok yüksek olup
reçete bedeli hastaların yaş, kilo ve kanama durumlarına bağlı olarak
değişmekte olup bir aylık profilaksi tedavisi için 50 bin-750 bin TL arası
bir bedel SGK tarafından ödenmektedir.
- Plazmadan
elde edilen endüstriyel kan ürünleri (pıhtılaşma faktörleri/ilaçları)
fiyatlarının çok yüksek olduğu, kanda rant kavgasının esas olarak plazma
ürünlerinin temini, kullanımı ve satışı için verildiği görülmektedir.
Dr. Ergün DEMİR Dr. Güray KILIÇ
Yorumlar
Yorum Gönder