Bu durum, sehven mi veya
teknik bir sorundan mı yoksa Hazine’deki finansal sıkıntıdan mı
kaynaklanmaktadır?
Kriz ve salgın dönemlerinde sosyal
güvenliğe ihtiyaç artarken, ülkemizi yönetenler hariç, hiçbir ülke sosyal
güvenlik sistemini bir şirket yönetimi olarak görmemektedir.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanun’un 81. Maddesi gereğince Devlet, Sosyal Güvenlik
Kurumun ay itibarıyla tahsil ettiği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile
genel sağlık sigortası priminin dörtte biri oranında Kurum’a katkı yapar.
Devlet katkısı olarak hesaplanacak tutar talep edilen tarihi takip eden 15 gün
içinde Hazinece Kuruma ödenir.
5510 sayılı Kanun’un 81.
maddesi gereği Hazine, Sosyal Güvenlik Kurumuna toplanan primlerin dörtte biri
oranında devlet katkısı olarak ödemek zorundadır. Ancak, SGK 2019 faaliyet
raporunda Hazinenin Kurum’a yapılması gereken devlet katkısını ödemediği
görülmektedir.
Bu durum, sehven mi veya teknik bir
sorundan mı yoksa Hazine’deki finansal sıkıntıdan mı kaynaklanmaktadır? Konuyla
ilişkin şimdiye kadar kamuoyuna açıklanma yapılmamıştır.
Neden önemli;
Sosyal güvenlik sistemi sigortalılara
ve hak sahiplerine prime dayalı katkılar üzerinden güvence sağlar. Sosyal
güvenlik sisteminin finansmanı SGK tarafından oluşturulmaktadır. SGK’nın en
önemli gelir kalemlerini çalışanlar ve işverenler tarafından ödenen malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası prim gelirleri ve devlet
katkısı oluştururken, giderlerinin en önemli kısmını ise emekli aylık ve
ödenekler ile sağlık harcamaları oluşturmaktadır.
Bu durum, zaten zor durumda olan ve
gelir-gider dengesi ‘açık’ veren sosyal güvenlik kurumunun mali açıdan sürdürülebilirliğini
büyük oranda etkileyecektir. Sosyal Güvenlik Kurumu, emekli aylık ve ödenekleri
ile sağlık harcamalarını ödemekle yükümlü iken bu durumda nelerden tasarruf
yapacaktır?
Önümüzdeki günlerde kıdem tazminatı,
emekli aylık ve ödeneklerinin ödenmesi konusundaki hak kayıpları, sağlıkta
vatandaşlardan alınan katılım payının ve ilave ücretin artırılması ve genel
sağlık sigortasına ek olarak vatandaşın cebinden ayrıca tamamlayıcı sağlık
sigortası alınmasının gündeme geleceği
bir döneme geçileceğini öngörmek kehanet olmayacaktır.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler
Bakanı Hazinenin her yıl Kuruma düzenli ödediği ( 2017 yılı 49.1 Milyar TL 2018
yılında 53.9 Milyar TL) devlet katkısının 2019 yılında neden ‘sehven, teknik veya finansal kriz’
ödenmediği konusunda kamuoyuna açıklama yapmalıdır.
Sosyal güvenliğe ve sosyal yardımlara en fazla ihtiyaç duyulduğu bir dönemde yaşanan sorunlara çözüm üretmesi gerekir. Bakan twiter atarak sorunların çözüldüğünü zannetmektedir oysa sorunlar devam etmektedir..
Dr. Ergün
Demir Dr.
Güray KILIÇ
Dip Not; Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü
her yıl bütçe sunum ve görüşmelerinde bir sonraki yılın bakanlık ve kurumların geçici
mizan bütçeleri hazırlanır ve sunulur.3 aylık dilimler halinde internette
bütçe istatistikleri yayımlanır.
Bakanlık ve kurumların faaliyet raporlarında ise bütçelerinin
kesinleşmiş gelir-giderlerinin ekonomik sınıflandırma tabloları yayımlanır.
Muhasebat genel müdürlüğü 2019 yılı sosyal güvenlik
kurumu bütçe istatistikleri bütçe gelirlerinin ekonomik sınıflandırma
tablosunda ile Sosyal Güvenlik Kurumu 2019 faaliyet raporu bütçe gelirlerinin
ekonomik sınıflandırması tablosunda devlet katkısı görülmemektedir.
Kaynak;
-
Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 81. Prim oranları ve Devlet katkısı
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5510.pdf
-
Sosyal
Güvenlik Kurumu 2019 Faaliyet Raporu. Bütçe Gelirlerinin Ekonomik
Sınıflandırılması. Sayfa 117 Bütçe Kodu
800 02 05 Sosyal Güvenlik Primi ve Sağlık Primi Devlet Katkısı
http://www.sp.gov.tr/upload/xSPRapor/files/Bx4u8+3RVTc_SGK_2019_Faaliyet_Raporu.pdf
-
Hazine
ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, 2019 Sosyal Güvenlik Kurumları
Bütçe İstatistikleri. Bütçe Gelir Tabloları Bütçe Gelirleri Ekod4 Sıra No 197 Devlet Katkısı.
https://muhasebat.hmb.gov.tr/sosyal-guvenlik-kurumlari-butce-istatistikleri
Yorumlar
Yorum Gönder