SAĞLIK HİZMETLERİNE ERİŞİMDE ADALETSİZLİK: VATANDAŞA KATILIM PAYI İLE İLAVE ÜCRET, ATANMIŞLARA İSE AYRICALIKLI HİZMET KABUL EDİLEMEZ.
Vatandaş,
sağlık kurumuna adım attığı andan itibaren muayene, tıbbi malzeme, ilaç, reçete
adı altında ek olarak cepten Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) katılım payı ve
özel sağlık kurumlarına da ayrıca ilave ücret ödemek zorunda iken; atanmış
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve Bakanlar, Danıştay ve Yargıtay üyeleri ile
bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerine
milletvekillerine uygulanan ‘’ayrıcalıklı tedavi yardımı ’’ hükmü getirilerek
imtiyazlı sağlık hakkı verilmiştir.
Soruyoruz?
Atanmış Cumhurbaşkanı yardımcıları ve
Bakanlar, Danıştay ve Yargıtay üyeleri ile bunların emeklileri ve bakmakla
yükümlü oldukları aile fertlerine tanınan
böyle bir hak neden tüm kamu görevlilerine, hukukçulara ve vatandaşlara
tanınmamaktadır?
Adım adım ‘’ayrıcalıklı sağlık yardımı ve sağlık hakkı’’
uygulamaları.
24 Aralık
2017 tarihinde yayımlanan 696 Sayılı KHK ile Danıştay ve Yargıtay üyeleri ile
bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin tabi
oldukları hükümler ve esaslar çerçevesinde Danıştay ve Yargıtay bütçesinden
ödenir hükmü getirilmişti.
Şimdi ise Mecliste
kabul edilen 144 sıra sayılı torba kanun ile atanmış Cumhurbaşkanı yardımcıları
ve Bakanlar ile bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile
fertlerinin sağlık giderleri TBMM üyelerinin tabi oldukları hükümler ve esaslar
çerçevesinde Cumhurbaşkanı yardımcıları için
Cumhurbaşkanlığı bütçesinden, Bakanlar için görevlendirildikleri son bakanlık
bütçesinden karşılanır hükmü
getirilmiştir.
Bakmakla yükümlü olmadıkları
anne ve babalarına da ayrıcalıklı sağlık hizmet
Cumhurbaşkanı
yardımcıları ve atanmış Bakanların, bakmakla
yükümlü olmadıkları anne ve babalarının sağlık giderlerinin de
milletvekillerinin tabi olduğu hükümler çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı ve
bakanlık bütçesinde ödenmesi kabul edilmiştir.
Kanun
görüşmelerinde muhalefet milletvekilleri tarafından verilen ‘’Cumhurbaşkanı
yardımcıları ve bakanlar, bu görevde bulunmuş olanlar ile bunların eşleri ile
bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri ve ölenlerden Sosyal Güvenlik Kurumu ile ilişiği bulunmayan dul ve yetimlerin
sağlık giderleri Cumhurbaşkanlığı bütçesinden ödenir ‘’ önergesini iktidar
milletvekilleri reddetmiştir.
Oysa sosyal
güvenlik sisteminde kamu görevlilerin yakınları için sağlık yardımlarından
yararlanma hakkı
‘’ bakmakla yükümlü olmak ‘’ koşuluna
bağlanmıştır. Bu koşulun Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar için aranmaması
onlara ömür boyu tanınmış bir imtiyaz niteliğindedir.
Vatandaş, sağlık kurumuna adım
attığı andan itibaren cebinden alınan
katılım payı ve ilave ücretler
§ Muayene Katılım payı; 2.basamakta 6 TL, Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde 7 TL, Üniversite Hastanelerinde 8 TL, Özel sağlık hizmet sunucularında 15 TL,
§ Muayene Katılım payı; 2.basamakta 6 TL, Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde 7 TL, Üniversite Hastanelerinde 8 TL, Özel sağlık hizmet sunucularında 15 TL,
§
Tıbbi malzeme katılım payı; Vücut dışı protez ve ortezlerden, %10 - %20
oranında katılım payı alınır. Ancak Her bir ortez ve protez için katılım payı
tutarı brüt asgarî ücretin %75’ini geçemez.
§
Ayakta tedavide sağlanan ilaçlar için katılım
payı; Kurumca bedeli karşılanan
ilaçlar için kişilerden %10 - %20 oranında katılım payı alınır. Ayrıca her bir
reçete için; 3 kutuya kadar temin edilen ilaçlar için 3 TL, 3 kutuya ilave
temin edilen her bir kutu ilaç için 1 (bir) TL, olmak üzere katılım payı
alınır.
§
Yardımcı üreme yöntemi katılım payları, birinci denemede %30, ikinci denemede %25,
üçüncü denemede %20 oranında olmak üzere bu tedaviler için belirlenen bedeller
üzerinden katılım payı alınır.
§
İlave ücret; Kurumla sözleşmeli; vakıf üniversiteleri ile özel
sağlık kurum ve kuruluşlarınca; kişilerden SUT’taki sağlık hizmetleri bedelinin
%200’ü,
§ Öğretim üyesi muayenesinde ilave ücret; Üniversite
hastanelerinde öğretim üyelerinin mesai saati sonrası poliklinik muayenesinde
muayene bedelinin iki katı, her bir işlem için sağlık hizmeti bedelinin bir
defada asgari ücretin iki katına kadarlık kısmı,
§ Kardiyovasküler
cerrahi işlemler ile işitsel implant
işlemlerinde ilave ücret; Yükseköğretim kurumlarına ait sağlık hizmeti
sunucularında öğretim üyesi tarafından verilen kardiyovasküler cerrahi işlemler ile işitsel implant işlemleri için,
§ Otelcilik hizmetlerinde ilave ücret; Çift yataklı odalarda
standart yatak tarifesi işlem bedelinin 1,5 katı, tek yataklı odalarda ise 3
katı,
§
İstisnai
sağlık hizmetlerinde ilave ücret; istisnai sağlık hizmetleri için genel sağlık
sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden SUT eki listelerde yer alan işlem bedellerinin 3 katı,
§ Acil
servislerde ilave ücret; Acil
servislerde verilen ve SUT eki EK-2/B Listesinde yer alan 520.021 kod numaralı
“Yeşil alan muayenesi” adı altında kişilerden ilave ücret alınır.
§
Fark ücreti; Kurumla
sözleşmeli eczaneler, eşdeğer ilacın fiyatı arasında oluşacak fark ücreti,
Kurumla sözleşmeli optisyenlik müesseseleri de görmeye yardımcı malzeme bedeli arasında
oluşacak fark ücreti kişilerden
alınmaktadır.
Genel sağlık sigortalıları veya bakmakla yükümlü olunan kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumuna
(SGK) katılım payı, sözleşmeli/protokollü özel sağlık kurumlarına da ayrıca ilave ücret ödemektedir.
Genel sağlık sigortalıları veya bakmakla yükümlü olunan kişiler, Sosyal Güvenlik Kurumuna
(SGK) katılım payı, sözleşmeli/protokollü özel sağlık kurumlarına da ayrıca ilave ücret ödemektedir.
Atanmışlara ve aile fertlerine sağlanan
ayrıcalıklı ve imtiyazlı sağlık hizmetleri;
Atanmışların
ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderleri milletvekillerinin
tabi olduğu hükümler çerçevesinde kurumları tarafından karşılanmakta, ceplerinden hiçbir ücret alınmamaktadır.
Ø Hastanın tedavisi dolayısıyla yapılan bütün işlemler sonucu ödenmesi gereken ücretleri
Ø Tıbbi tetkik, tahlil ve fizik tedavi giderleri,
Ø Hastanın tedavisi dolayısıyla yapılan bütün işlemler sonucu ödenmesi gereken ücretleri
Ø Tıbbi tetkik, tahlil ve fizik tedavi giderleri,
Ø Cerrahi müdahalelerin bedelleri,
Ø
Hastaya
tedavi sırasında kullanılan sıhhi sarf malzemesi ve tıbbi malzemelerin
bedelleri,
Ø Gerek yurt içinden ve gerekse yurt dışından
tedavi amacıyla getirilen ortez ve protezlerin bedelleri,
Ø Profesör veya
doçentlerin muayene ve tedavilerine ait öğretim üyesi fark bedeli,
Ø
Yurt dışına
gönderilenlerin tedavi, organ ve doku nakli ile tetkik ve tahlil işlemlerine
ait giderlerin tamamı,
Ø
A Sınıfı
özel oda bulunduğu takdirde bu odada, bulunmadığı takdirde 1. sınıf oda bedeli,
Ø
Ağız ve diş
sağlığı ile her türlü restoratif, cerrahi ve protetik tedaviler,
Ø
Her bir çene
için en fazla altı adet kemik içi implant bedeli, hareketli ve sabit protezler,
Ø
Kaplıca
tedavileri,
Ø
Gözlük
puva camlar ile prizmatik ve teleskopik gözlük camları,
Vatandaşlardan farklı olarak yukarda belirtilen işlemler için
ceplerinden katılım payı ve ilave ücret
ödememektedirler. Sadece ayakta sağlanan tedavilerde ilaç katılım payı ödemektedirler
Özel veya kamu sağlık kurumu veya
kuruluşunca yapılan bütün işlemler sonucu ödenmesi gereken tedavi
giderlerini kurumları ödemektedir.
Atanmış Cumhurbaşkanı yardımcıları ve Bakanlar, Danıştay ve Yargıtay üyeleri ve
aile fertlerine tanınan böylesi bir ayrıcalık niçin tüm vatandaşlardan
esirgenmektedir? Sağlık ve sosyal güvenlik adaleti bakımından bir vicdan
sorgulaması yapılması gerekmez mi?
Özetlersek;
Sağlık
hizmetlerine erişimde eşitsizliklerin arttığı, tıbbi hizmetlere erişmenin
parası olmayan yurttaşların büyük bir çoğunluğu için adeta imkânsız hale
geldiği bir süreçte atanmışlara ve aile fertlerine kıyak geçilmektedir.
Vatandaşların sağlık hizmetine ulaşabilmeleri için sadece Genel Sağlık
Sigortası primi ödemeleri yeterli olmayıp, ek olarak cepten SGK’ya katılım
payı, vakıf üniversitelerine ve özel sağlık kuruluşlarına SUT’taki bedelin %200
kadarını ilave ücret olarak ödemeleri zorunlu iken;
Atanmış
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve Bakanlar, Danıştay ve Yargıtay üyeleri ile
bunların emeklileri ve bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri, sözleşmeli/protokollü sağlık kurum ve
kuruluşlarına katılım payı ve ilave ücret ödememekte ‘’ayrıcalıklı
tedavi ve sağlık hakkı ‘’ ile ömür boyu bir ayrıcalık oluşturulmuştur.
Oysa Anayasamız ‘’ Hiçbir kişiye, aileye,
zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamayacağına’’ hükmetmektedir. Düzenlemeler
Anayasanın 10’uncu maddesinde tarif edilen ‘’Devlet organları ve idare
makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket
etmek zorundadırlar.” İlkesine aykırıdır.
Dr.
Ergün DEMİR
Dr. Güray KILIÇ
Kaynak;
-
144 sıra sayılı Kanun Teklifi’nin TBMM 5.oturum görüşme
tutanakları.
-
24 Aralık 2017 Pazar günü
Resmi Gazetede yayımlanan 696 Sayılı KHK’nin 32. ve 42. maddesi,
-
TBMM üyeleri için
milletvekillerine, yasama organı eski üyelerine, dışarıdan atandıkları bakanlık
görevi sona erenlere tedavi yardımı yapılmasına dair yönetmelik. https://www.tbmm.gov.tr/duyurular/belge/tedavi_yonetmelik_13032018.pdf(Erişim 06.12.2019)
-
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu
-
Madde 63; Finansmanı
sağlanan sağlık hizmetleri ve süreci
-
Madde 68; Katılım payı
alınması,
-
Madde 73; Sağlık
hizmetlerinin sağlama yöntemi ve sağlık giderlerinin ödenmesi,
-
Güncel Sağlık Uygulama Tebliği ( SUT) ;
-
1.8 – Katılım payı,
-
1.9- İlave ücret,
-
2.2 – Finansmanı sağlanan
sağlık hizmetlerinin sağlama yöntemleri ve ödeme kuralları
Yorumlar
Yorum Gönder